តើវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុគឺជាអ្វី?

#តើ២០២០ពិតជានឹងកើតមានវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុមែនឬ?

#តើវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុគឺជាអ្វី?

           នៅក្នុងវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុតម្លៃនៃស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុឬទ្រព្យសកម្មធ្លាក់ចុះយ៉ាងឆាប់រហ័ស។ វិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុជាញឹកញាប់ត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់ជាមួយនឹងការភិតភ័យ ឬធនាគារពួកវិនិយោគិនចាប់ផ្ដើមលក់ទ្រព្យសកម្មឬដកប្រាក់ពីគណនីសន្សំពីព្រោះពួកគេភ័យខ្លាចថាតម្លៃទ្រព្យសម្បត្តិទាំងនោះនឹងធ្លាក់ចុះប្រសិនបើពួកគេនៅតែស្ថិតក្នុងស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុ។

          វិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុអាចកើតមានឡើងប្រសិនបើស្ថាប័នឬទ្រព្យសម្បត្តិត្រូវបានផ្តល់តម្លៃខ្ពស់លើសលប់ហើយវាអាចធ្វើឱ្យកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរឡើងដោយឥរិយាបទរបស់វិនិយោគិនដែលមិនសមហេតុផល។ ការកាត់បន្ថយយ៉ាងឆាប់រហ័សនៃការលក់ចេញអាចបណ្តាលឱ្យមានការធ្លាក់ចុះតម្លៃទ្រព្យសកម្មឬការដកប្រាក់កាន់តែច្រើន។ ប្រសិនបើមិនត្រូវបានត្រួតពិនិត្យទេវិបត្តិអាចបណ្តាលឱ្យសេដ្ឋកិច្ចធ្លាក់ចូលក្នុងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច។

         វិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុឆ្នាំ 2008 គឺជាគ្រោះមហន្តរាយសេដ្ឋកិច្ចដ៏អាក្រក់បំផុតចាប់តាំងពីវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចឆ្នាំ 1929 ។ វិបត្ដិនេះគឺជាផលវិបាកនៃព្រឹត្តិការណ៍មួយៗដែលបានកើតឡើងជាបន្តបន្ទាប់និងឈានទៅដល់ការដួលរលំនៃប្រព័ន្ធធនាគារ។ វាត្រូវបានគេអះអាងថាគ្រាប់ពូជនៃវិបត្តិត្រូវបានគេសាបព្រោះតាំងពីទសវត្សឆ្នាំ 1970 មកជាមួយនឹងច្បាប់អភិវឌ្ឃន៍សហគមន៍ដែលបានបង្ខំឱ្យធនាគារនានាបន្ធូរបន្ថយតម្រូវការឥណទានរបស់ពួកគេសម្រាប់ជនជាតិភាគតិចដែលមានប្រាក់ចំណូលទាបបង្កើតទីផ្សារសម្រាប់កម្ចីឥណទានទាប។

         ចំនួនបំណុលកម្ចីទិញផ្ទះដែលត្រូវបានធានាដោយ Freddie Mac និង Fannie Mae បានបន្តពង្រីករហូតដល់ដើមឆ្នាំ 2000 នៅពេលដែលសហព័ន្ធបម្រុងបានចាប់ផ្តើមកាត់បន្ថយអត្រាការប្រាក់ដើម្បីចៀសវាងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច។

ទន្ទឹមនឹងនេះដែរធនាគារវិនិយោគដែលកំពុងស្វែងរកប្រាក់ចំណេញងាយៗបន្ទាប់ពីការធ្លាក់ចុះនៃ dotcom និងការធ្លាក់ចុះសេដ្ឋកិច្ចក្នុងឆ្នាំ 2001 បានបង្កើតកាតព្វកិច្ចបំណុលដែលមានទ្រព្យធានា (CDOs) ពីវត្ថុបញ្ចាំដែលបានទិញនៅលើទីផ្សារទីពីរ។ ដោយសារតែវត្ថុបញ្ចាំបឋមត្រូវបានខ្ចប់ជាមួយវត្ថុបញ្ចាំដំបូងគេគ្មានវិធីណាឱ្យវិនិយោគិនយល់ពីហានិភ័យដែលទាក់ទងនឹងផលិតផលនោះទេ។ នៅពេលទីផ្សារសម្រាប់ CDO បានចាប់ផ្តើមឡើងកំដៅឡើងវិញ បន្ទុះលំនៅដ្ឋានដែលត្រូវបានកសាងឡើងជាច្រើនឆ្នាំមកនឹងផ្ទុះឡើង។ ខណៈតម្លៃលំនៅឋានធ្លាក់ចុះអ្នកខ្ចីបណ្តាក់ទុនបានចាប់ផ្តើមខ្ចីប្រាក់លើប្រាក់កម្ចីដែលមានតម្លៃខ្ពស់ជាងផ្ទះរបស់ពួកគេដោយជំរុញឱ្យការធ្លាក់ចុះតម្លៃ។

នៅពេលអ្នកវិនិយោគយល់ថា CDO គ្មានតម្លៃទេ ដោយសារតែបំណុលដែលពួកគេតំណាងនោះគឺត្រូវបានប៉ុនប៉ងលុបចោលកាតព្វកិច្ច។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយមិនមានទីផ្សារសម្រាប់ CDOs ទេ។ ការបរាជ័យបន្តបន្ទាប់នៃការផ្តល់ប្រាក់កម្ចីថ្នាក់ក្រោមបានបង្កើតការរីករាលដាលនៃការទូទាត់សាច់ប្រាក់ដែលបានឈានដល់កម្រិតខ្ពស់នៃប្រព័ន្ធធនាគារ។ ធនាគារវិនិយោគធំ ៗ ពីរគឺ Lehman Brothers និង Bear Stearns បានដួលរលំក្រោមសម្ពាធនៃបំណុលទាបហើយធនាគារជាង 450 បានបរាជ័យក្នុងរយៈពេល 5 ឆ្នាំខាងមុខ។ ធនាគារសំខាន់ៗជាច្រើនបានស្ថិតនៅលើគែមនៃការបរាជ័យហើយត្រូវបានជួយសង្គ្រោះដោយថវិកាសង្គ្រោះរបស់អ្នកបង់ពន្ធ។

ចំណាំ៖
១. លុយអ្នក ១០០០០$ នៅធនាគា នឹងមិននៅតម្លៃ ១០០០០$ ដូចមុនទេ ព្រោះតម្លៃលុយ ($) បានធ្លាក់ចុះ។។
២. អ្នកឱកាសនិយមដែលហ៊ានប្រថុយអាចទិញទ្រព្យពេលនេះ (ក្នុងពេលវិបត្តិ)

______________________________________

By: Sokchea Pheourk

Math and Money Academy Copyrght © 2018